Piramiden van Gizeh

De Piramide van Cheops, Piramide van Chefren en de minder bekende Piramide van Mykerinos zijn de bekendste overblijfselen van het Oude Egypte. En natuurlijk de wereldberoemde Sfinx. Dit is een wonderlijk gebied om te bezoeken.

De bezienswaardigheden van Piramiden van Gizeh zijn omvangrijk. En heel divers. Ook geef ik tips welke excursies je kunt doen. Zodat je deze bouwwerken optimaal kunt beleven.

De Piramide van Cheops is de grootste piramide ter wereld. En gemaakt voor Cheops, een van de eerste farao’s. Wetenschappers hebben berekend dat de Grote Piramide uit 2500 voor Christus stamt. Hij is gebouwd met naar schatting zo’n 2.300.000 kalkstenen blokken. Die elk tussen de 2.000 en 3.000 kilo wegen. Toen Napoleon als eerste blanke de piramiden zag, zei hij dat de stenen meer dan genoeg waren om heel Frankrijk te omsingelen.

Dit is de enige piramide waar je binnenin zowel naar boven als beneden kunt lopen. Het aantal bezoekers in de piramide wordt overigens streng gereguleerd. De tempel die hoorde bij de piramide ligt volgens geleerden onder de huidige huizen die er voor staan.

De gangen zijn nauw, muf en warm. En alle schatten zijn allang weggehaald. Toch is een bezoek aan het binnenste van een piramide een must. En je krijgt nog meer respect voor de bouwers. Het toont hun verregaande kennis van de bouwkunst aan. Let op: je mag er officieel geen foto’s maken en het kan druk zijn.

Als je de Piramide van Cheops wilt bezoeken moet je vroeg bij de ingang staan voor een van de weinige kaartjes. Wees voorbereid op een stevige klim in enge ruimtes. De piramide van Chefren kun je de gehele dag bezoeken en is veel makkelijker te doen. Verwacht overigens geen schatten of rotstekeningen binnenin.

In een gleuf bij de Piramide van Cheops werd door archeoloog Kamal el-Mallakh in 1954 een schip gevonden onder het zand. Hij werd gedateerd op 2500 voor Christus en is gerestaureerd. Inmiddels gaan de meeste wetenschappers er van uit dat het schip behoorde aan farao Cheops. Maar onduidelijk is of het een gewoon vervoersmiddel was of zijn grafboot. Hij ligt in het speciale museum naast de Piramide van Cheops.

Dit is de kleinste piramide van de drie, zijn basis beslaat slechts een derde van de andere twee. Mycerinus (ook wel Menkaoera of Menkaure genoemd) is een relatief onbekende farao. Waarom zijn piramide kleiner is wordt door wetenschappers verschillend uitgelegd. Sommigen beweren dat er simpelweg geen plek meer was op het onderliggende rotsplateau, terwijl anderen denken dat destijds de kracht van de farao’s tanende was, zodat er niet genoeg manschappen voorhanden waren om een grotere te bouwen.

De piramide van Mycerinus wordt geflankeerd door drie kleine piramiden voor koninginnen. Twee ervan zijn nooit afgemaakt, de reden daarvan is onduidelijk. Ook is het opvallend dat ze trappen hebben, net zoals de oudere piramiden in het nabijgelegen Sakkara.

Nadat de Piramide van Cheops was afgerond, bouwde Cheops’ zoon Chefren (ook bekend als Khafre) de tweede piramide. Hij lijkt groter omdat hij op een hogere positie is gebouwd. Het meest opvallende is de kap met gepolijste stenen, die nu nog te zien is.

Wetenschappers denken dat alle piramiden in Gizeh ooit helemaal glad zijn geweest. Waardoor ze op perfecte prisma’s leken. Ook deze piramide kun je bezoeken, hier wordt het aantal niet gereguleerd.

De Sfinx heet eigenlijk Abu ‘l-Hol, wat Vader van de Verschrikkelijke betekent. Maar niet helemaal duidelijk is waar de naam van af stamt. Het beeldhouwwerk ligt voor de piramide van Chefren en is met een processiegang verbonden met de piramide. Het beeld is 60 meter lang en lag lang verborgen onder het woestijnzand.

Archeologen discussiëren nog steeds over de rol van deze figuur. Hij lijkt uit een leeuwenlichaam met een mensenhoofd te bestaan. Met een sieraad over zijn kin, geen baard zoals vaak wordt gedacht. Eén van de theorieën is dat het de zonnegod symboliseert en daarnaast ook Chefren zelf voorstelt.

Het is eigenlijk verplichte kost: bij Gizeh moet je de zonsondergang zien. Neem je tijd en verlaat de gebaande paden. Loop bijvoorbeeld het woestijndeel in dat rechts van de weg ligt. Als het harde zonlicht van overdag weg is en mooi zacht licht over de monumenten strooit zien ze er heel anders uit.

Ook voor foto’s is het einde van de dag het ideale moment. Je wordt vanzelf weggestuurd, omdat iets later de Sound & Light show begint. Naarmate de middag vordert neemt de zon een opvallend rode gloed aan. De reden is simpel, de smog van de stad zorgt voor veel deeltjes in de lucht, die het zonlicht reflecteren.

Wie iets van mysterie rondom de piramiden wil zien moet hier met maanlicht rondlopen. Je wordt wel in de gaten gehouden en kan ook niet overal naar toe. Maar het beeld van de bouwwerken in het maanlicht is heel bijzonder. De monumenten zijn uitgelicht, wat de sfeer verhoogt. Zeker met de woestijn en het geluid van kamelen en mensen op de achtergrond.

Langzaam kruipen de voorsteden van Caïro naar de piramiden. Sterker nog, elke piramide heeft volgens de geleerden ooit een tempel gehad, maar een daarvan ligt nu pal onder de huizen. Alleen de resten van de tempel van Cheops zijn nog te zien.

De vele schatten geven een goed beeld van de hoogbeschaafde cultuur die 3300 voor Christus ontstond en 332 voor Christus ten onder ging. In dat jaar verovert Alexander de Grote het Oude Egypte. Wat opvalt is dat hij de Egyptenaren altijd in hun waarde heeft gelaten, waardoor delen van de cultuur nog eeuwen in stand zijn gebleven. 

De rotsblokken werden op ingenieuze wijze verplaatst door 20.000 werklieden. Er is naar schatting 20 jaar aan de graftombe gewerkt. In totaal is de piramide bijna 230 meter breed en 147 meter hoog. Het is daarmee de grootste piramide ter wereld.

Het is logisch dat de meeste aandacht van zowel toeristen als wetenschappers uitgaat naar de grote gebouwen. Het complex omvat veel meer dan de piramiden. Gizeh bevat ook begraafplaatsen voor minder belangrijke personen, een handgemaakt kanaal en speciale afmeerplaatsen voor boten. Alles om de uitvaart van een koning voorspoedig te laten verlopen.

De twee kleinere piramiden in de buurt van de Cheops-piramide zijn van de farao’s Chefren (ook wel Khafra genoemd) en Mycerinus. Eigenlijk zijn het piramidecomplexen, maar dan op een kleinere schaal. Die allemaal een belangrijke functie hebben vervuld, maar ook hier is nog niet alles over bekend.